روند معمول در برگزاری حراجهای خانههای حراجی بزرگ دنیا
روند معمول در برگزاری حراجهای خانههای حراجی بزرگ دنیا
اغلب حراجیهایی که توسط خانههای حراجی ترتیب داده میشوند، در طی روز برگزار میشوند و عموم مردم میتوانند به رایگان در آن شرکت کنند. اما حراجهای استثنائی مانند حراج آثار شاهکار دنیای هنر، جواهرات فوقالعاده قیمتی و نادر، اشیاء آنتیک باستانی و دیگر اقلام منحصربفرد عموما در شب برگزار شده و ورود به آن مستلزم تهیهی بلیط است.
روال کار در شبهای حراج استثنایی حراجخانههای برتر دنیا مانند Sothebys یا Christies به این ترتیب است که ماهها قبل از شب برگزاری حراج، خانههای حراجی در رسانههای واقعی و مجازی خود، بویژه در وبسایت رسمیشان اعلام میکنند که در تاریخ فلان مجموعهای از آثار و اقلام یک مقولهی خاص بهترتیب کد اختصاصی خود به حراج گذاشته میشوند. این مقوله خاص حالا میتواند تعدادی از تابلوهای نقاشی یک هنرمند شاخص مثل نقاشیهای ادوارد مونش باشد، یا آثار یک سبک هنری خاص مثل نقاشیهای امپرسیونیستی هنرمندان مختلف باشد، یا کلکسیون جواهرات الیزابت تیلور و یا اصولا هر مقولهای که دارای ویژگیهای مشترکی باشد. البته بعضی از خانههای حراجی مانند سادبیز وقتی خریدار خوبی برای یک یا چند قطعه پیدا میکند، دیگر از فروش آن در حراجی اجتناب کرده و بهصورت خصوصی آن را معامله میکند.
خانههای حراجی بزرگ معمولا خریداران علاقهمند را بوسیلهی برگزاری نمایشگاهها پیش از فروش، جستجو و مرور در وبسایت و ارائهی فایل کاتالوگ هر حراج، ارسال ایمیل به کاربران ثبتنامی، ارسال انواع نشریات چاپی به مشترکین و غیره مطلع میسازد و به تفصیل اطلاعات موثق و معتبری از هر قطعهی حراجی به همراه تصویر و کد ویژهی آن اطلاعرسانی میکنند. خریداران میتوانند برای حضور در شب حراج آثار استثنائی به دفاتر یا به وبسایت حراجخانهها رجوع کنند. همچنین معمولا خانههای حراجی برای حراجهای بزرگ خود از خریداران علاقهمند میخواهند که کارت شناسایی و میزان موجودی حساب بانکی خود را هم ارائه دهند.
بعد از تایید ثبتنام، خریداران به چهار شیوه میتوانند در حراجها شرکت کنند: اولا اینکه میتوان شخصا یا با ارسال نمایندهی قانونی در سالن حراج حاضر شد؛ دوما اینکه بهصورت اینترنتی و همزمان با شروع حراج از طریق BIDnow یا LiveBid شرکت کنند؛ سوما اینکه از طریق تلفن به نمایندهی حراجخانه پیشنهاد قیمت بدهند؛ چهارما اینکه از طریق اینترنت پیام پیشنهاد قیمت خود را ارسال کنند. لازم به ذکر است که همهی شرکتکنندگان حراجیها الزاما مجبور به شرکت فعالانه در روند حراج نیستند و از آنها انتظار نمیرود که حتما پیشنهاد قیمت بدهند.
وقتی که مراسم حراج عملا شروع میشود، مجری یا متصدی حراج یا همان حراجگذار بر اساس ترتیبی که از قبل اعلام شده، نام آنچه که به حراج گذاشته میشود را در حضور حضار اعلام کرده و توصیفی از آن بدست میدهد. سپس شروع حراج آن قطعه را اعلام کرده و برای شروع، قیمتی پایینتر از قیمت پایه حراج را پیشنهاد میدهد. سپس شرکتکنندگانی که بهصورت جدی علاقهمند به خرید آن هستند، پیشنهاد قیمت بالاتری میدهند. این زنجیرهی پیشنهاد قیمت بالاتر میان شرکتکنندگان راه دور و افراد حاضر در سالن آنقدر ادامه پیدا میکند (معمولا هر حراج حدود ۱۵ دقیقه و یا گاها حداکثر ۳۰ دقیقه طول میکشد) تا اینکه کسی نتواند روی قیمت پیشنهادی آخر، قیمت بالاتری بدهد. حراجگذار در این زمان چکش چوبی حراج را به میز میکوبد و برندهی حراج را با قیمت نهایی آن اعلام میکند.
وقتی حراج با موفقیت پایان مییابد، خانهی حراجی باید قیمت پیشنهادی نهایی برنده حراج را با مالیاتهای محلی، اجرت حراجخانه و دیگر خردهحسابها جمع بزند تا خریدار قیمت نهایی را به صورت نقد، چک، حوالهی پولی یا انتقال بانکی حساب کند. بهعنوان مثال، اثر زنان الجزایری از پابلو پیکاسو که بهار امسال رکورد قیمتیترین اثر هنری دنیا را با ۱۷۹،۴ میلیون دلار شکست، پیشنهاد قیمت آخر خریدار ناشناس آن عملا ۱۶۰ میلیون دلار بود که ۱۹،۴ میلیون دلار هم هزینههای جانبی آن محاسبه شده بود.اما آنهایی هم که خواهان فروش اثر قیمتی خود در حراجخانهها هستند، باید فرم اطلاعات اثر موردنظر خود را همراه با عکس آن به بخش ارزیابی خانههای حراجی ایمیل یا پست کنند. در صورت موافقت خانهی حراجی، قراردادی با فروشنده بسته میشود که قیمت پایهی حراج و حق کمیسیون حراجخانه هم در آن منظور میشود. البته در امر بستن قرارداد با خانههای حراجی باید با یک مشاور یا مطلع به این کار اقدام کرد، چراکه حتی خانههای حراجی بزرگ مانند کریستیز و سادبیز هم بارها بهخاطر تقلب در فرایند قیمتگذاری آثار مجرم شناخته شدهاند. اگر اثر فروشنده در حراج به قیمت پایهی نرسد، حراجخانهها هم حراج را لغو کرده و آن را نمیفروشند.
نویسنده
مهندس امیرحسین تیموری